دوربین عکاسی نیکون

دوربین عکاسی نیکون | زمانی که به کمپانی‌های فعال در زمینه‌های مختلف صنعتی نگاه می‌کنیم، از تولید اتومبیل گرفته تا لوازم خانگی، از فرآوری محصولات غذایی گرفته تا پوشاک، از عرضه‌کنندگان ابزارآلات برقی گرفته تا تولیدات آرایشی و بهداشتی و هزاران مثال و زمینه فعالیتی دیگر، همواره به نام‌هایی برمی‌خوریم که بهترینِ نوع خود بوده و برندشان اعتبار حوزه مورد نظر می‌باشد.

به عنوان مثال زمانی که نام LG را روی یک یخچال، لوگوی بنز را روی یک خودرو، رنگ سازمانی گوچی را روی یک کیف یا حتی نمایه معرفی کمپانی پارامونت را پیش از شروع یک فیلم می‌بینیم، از قبل می‌دانیم که با خروجی خوبی سروکار داریم و به طور قطع اطمینان داریم که این محصول از فیلترهای کیفی فراوانی گذشته است.

در همین رابطه برندهای مذکور و نام‌هایی تجاری در این سطح معمولاً نیاز به معرفی و تبلیغ خود ندارند. چرا که نزد همگان یا حداقل افرادی که باید آن‌ها را بشناسند شناخته شده‌هستند. چنانچه تبلیغی هم وجود دارد به منظور کسب سهم بیشتری از بازار (در مقایسه با رقبایی در همین سطح) یا معرفی محصولات جدیدشان می‌باشد.

شاید به همین دلیل است که حتی تبلیغات کمپانی‌هایی در این ابعاد نیز جذابیت‌های خاص خود را دارند. نظیر چالش‌های فراوانی که بین پپسی و کوکاکولا، مک دونالد و برگرکینگ، سامسونگ و اپل یا BMW و اُپل وجود دارد خود موضوعی برای سرگرمی افراد پرشماری می‌باشند.

همه این توضیحات بیان شد که به اینجا برسیم. در حوزه طراحی و ساخت دوربین‌ و لنز‌های حرفه‌ای عکاسی نیز چنین رقابتی وجود دارد که همواره یک سر آن نام تجاری  نیکون می‌باشد. برند نیکون در زمینه‌ای که فعالیت می‌کند برندی کاملاً شناخته شده‌با طرفداران خاص خود می‌باشد. با این حال تصمیم گرفتیم در این یادداشت زوایای بیشتری از این برند و محصولاتش را مورد بررسی قرار دهیم.

درباره کمپانی نیکون

در مبحث دوربین عکاسی نیکون ، برخلاف بسیار دیگری از مجموعه‌های چندملیتی که با شاخص شدن نام، افزایش اعتبار و افزایش فروش یا ارزش سهامشان به دنبال فعالیت در حوزه‌های مختلف می‌روند، کمپانی سازنده دوربین عکاسی نیکون از ابتدا تا امروز تقریباً مسیر مستقیم و بدون تغییری را طی کرده است .

در همین رابطه از زمانی که در دهه‌های ابتدایی قرن بیستم نخستین سنگ بنای این مجموعه بنا نهاده شد تا به امروز، عمده فعالیت این کمپانی پیرامون عدسی‌ها یا کالاهای اپتیکی بوده است.

اگرچه شاید ساختار و کاربرد دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری، لنزهای دوربین، دوربین‌های دوچشمی، میکروسکوپ، لنزهای چشمی، ابزار اندازه‌گیری، اسکوپ اسلحه (دوربین اسنایپ)، ماشین‌آلات اداری نظیر اسکنر، پرینتر یا دستگاه‌های کپی، دوربین‌های نقطه‌گذاری و استپرهای مورد استفاده در مراحل فوتولیتوگرافی ساخت نیمه‌رسانا با یکدیگر متفاوت باشند اما در فناوری تولید شباهت‌های فراوانی به یکدیگر دارند که سبب شده‌است تا این مجموعه اصالتاً ژاپنی در همه آن‌ها وارد شده‌و پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشد.

شاید اشاره به آمارهایی نظیر «تولید بیشترین شمار لنز و دوربین توسط یک کمپانی در جهان»، «هشتمین تولیدکننده بزرگ تجهیزات تراشه‌ای دنیا» ، استفاده از دوربین عکاسی نیکون در پروژه‌های فضایی ناسا یا تولید سری F که قریب به سه دهه دستان خبرنگاران و عکاسان حرفه‌ای را به قلمرو خود تبدیل کرده بود به خوبی عظمت و جایگاه کمپانی نیکون در صنعت خود و اقتصاد دنیا را نشان دهد.

تاریخچه

نیکون درسال ۱۹۱۷ در پی ادغام سه سازنده سرشناس محصولات اپتیکی کار خود را در توکیو آغاز کرد. با عنایت به اینکه شروع فعالیت این مجموعه دقیقاً در بحبوحه جنگ جهانی اول بود، می‌توان حدس زد که یکی از مشتریان یا کارفرمایان اصلی آن ارتش ژاپن و متحدانش به منظور طراحی و ساخت تجهیزات جنگی اپتیکی بوده است. از عدسی دوربین‌های دوچشمی، اسلحه‌های دوربرد و همچنین پریسکوپ‌های زیردریایی به عنوان مهمترین محصولات این مجموعه که در میدان رزم کاربرد فراوانی داشته‌اند می‌توان یاد کرد.

شاید جالب باشد بدانید برند نیکون در این سال‌ها به جز موارد فوق به ساخت عدسی میکروسکوپ، تلسکوپ و دوربین‌های عکاسی حتی برای دوربین‌های کانن نیز مشغول بوده است.

با تمام شدن جنگ‌های جهانی، نیکون که اینک محصولاتش را در قریب به ۳۰ کارخانه و توسط ۲۰۰۰ نیروی انسانی تولید می‌کرد به سمت ساخت محصولاتی غیرنظامی سوق پیدا کرده و تنها ۳ سال پس از جنگ جهانی دوم، یعنی در سال ۱۹۴۸ نخستین دوربین خود با نام ”نیکون I “را روانه بازار کرد.

شاید بتوان « دیوید داگلاس دانکن» (David Douglas Duncan) را از آن دست اشخاصی دانست که به شهرت رسیدن نیکون مدیون اوست. عمده شهرت این عکاس خبرنگار آمریکایی به دلیل ثبت تصاویر جنگی دراماتیک و همچنین عکس‌های شخصی پابلو پیکاسوست.

تبحر وی در کار با دوربین، تجربه‌های با ارزش او در عکاسی، حضور وی در توکیو در طول جنگ کره و آشناییش با عکاسی ژاپنی به نام «ژون میکی» (Jun Miki) سبب شد تا او با لنزهای نیکون (بالاخص NIKKOR-P.C 1:2 f=8,5 cm ) آشنا شده‌و بواسطه استفاده از آن‌ها روی دوربین لایکای خود، نزدیک به دو سال عکس‌هایی با کنتراست بالا و شفافیتی بسیار خوب بگیرد.

وجه تسمیه نام نیکون و برندهای وابسته

نام این شرکت در لحظه تأسیس Nippon Kōgaku Kōgyō Kabushikigaisha به معنی « شرکت صنایع نوری ژاپن» بوده است. نامی که در سال ۱۹۸۸ به Nikon Corporation یا همان شرکت نیکون تغییر پیدا کرد. پیدایش نام نیکون به سال ۱۹۴۶ برمی‌گردد. نامی که در ابتدا فقط برای خط تولید دوربین‌های کوچک آن که  Nikonنوشته می‌شد، با افزودن N به نام تجاری Niko به وجود آمد.

شاید وجود نامی مشابه با یک رقیب و هم رسته آخرین مشکلی باشد که یک کمپانی در پی آن است. مشکلی که گریبان نیکون را گرفت! در اواسط دهه شصت میلادی، کمپانی Zeiss به عنوان یک تولیدکننده اروپایی عدسی عنوان کرد که نام نیکون قوانین عناوین تجاری را نقض کرده و بسیار شبیه نام برند Ikon آنهاست. به همین دلیل در این سال‌ها شاهد روی کار آمدن برند Nikkor – که همینک نیز لنزهای حرفه‌ای این مجموعه با این نام عرضه می‌شوند – بودیم.

برند نیکور که در سال ۱۹۳۲ معرفی شد، یک رندر غربی از نسخه قبلی  Nikkō، مخفف نام اصلی شرکت، به معنای نور خورشید و همچنین نام یک شهر معروف ژاپن می‌باشد. لازم به ذکر است که یکی دیگر از برندهای اولیه مورد استفاده در میکروسکوپ‌های این مجموعه Joico مخفف Japan Optical Industries Co نام ‌دارد. شاید جالب باشد بدانید که امروز نیکون زیرمجموعه‌ای از گروه میتسوبیشی محسوب می‌شود.

بررسی نقاط ضعف، قوت، فرصت‌ها و تهدیدات برند نیکون

در مبحث دوربین عکاسی نیکون زمانی که از نقاط ضعف و قوت یک محصول یا برند سخن می‌گوییم، معمولاً سخنانمان مطلق نیستند. دلیل آن است که نکات بیان شده‌نسبی بوده و در مقایسه با محصولات یا برندهای دیگر بیان می‌شوند. به طور مثال اگر یک دوربین را سبک و سنگین یا گران و ارزان می‌خوانیم در مقایسه با هم‌رده‌هایش این خصوصیات را عرضه می‌داریم. این در حالیست که ممکن است همین محصول با همین ویژگی‌ها در مقایسه با کالایی از سطح دیگر آمار و ارقامی کاملاً متفاوت داشته باشد.

با عنایت به این مطلب قصد داریم به نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات این مجموعه (و نه صرفاً دوربین عکاسی نیکون) بپردازیم:

نقاط قوت کمپانی

نقاط قوت را می‌توان عواملی دانست که سبب می‌شوند تا مجموعه مورد نظر جایگاه بهتری نسبت به سایر رقبا داشته باشد. توجه داشته باشیم که این ویژگی‌ها درباره خود برند بوده و ممکن است به خود دوربین عکاسی نیکون به طور مستقیم ارتباط نداشته باشد.

شایستگی‌ها
شاید بتوان بزرگترین نقطه قوت برند نیکون را تسلط و توانایی آن در کاری که مشغولش است دانست. امری که آن را شایستگی هسته می‌نامیم. نیکون در امر فناوری‌های عکاسی و فیلمبرداری و امور اپتیکی تخصص دارد. حال اینکه این شایستگی گاه در لبه فناوری جهان نظیر دستگاه‌های اندازه‌گیری ماتریسی و تشخیص رنگ، واقعیت مجازی یا پهنای باند زنجیره پردازش قرار می‌گیرند.

تمرکز بر روی مشکلات سطح پایین

بسیاری از مجموعه‌های مطرح جهان که خدمتی خاص یا محصولی ویژه را عرضه می‌کنند با ایجاد تغییرات یا تمرکز روی مشکلات کلانشان به فکر پیشرفت و فرار از مشکلات هستند. این در حالیست که کمپانی سازنده دوربین عکاسی نیکون در راهکاری برعکس بقا و رستگاری خود را در رسیدگی به مشکلات خرد می‌بیند. به همین منظور متخصصین این مجموعه به جای کار بر روی روش‌های افزایش فروش به دنبال رسیدگی به مشکلات خرد عکاسان آماتور یا حرفه‌ای که در کار با دوربین‌هایشان مواجه شده‌اند رفته و بدین وسیله فروش خود را افزایش می‌دهند.

رسیدگی به نیازهای طیف وسیعی از مشتریان

پیشتر گفتیم نیکون برخلاف بسیاری از مجموعه‌های هم قد و قواره خود پا در عرصه‌های مختلف نگذاشته و تقریباً یک مسیر صنعتی مستقیم را طی کرده است. با این حال این مجموعه تلاش کرده است در همان محدوده کار خود از سرویس دهی به هیچ کاربری نگذرد. به عنوان مثال علاقمندان به عکاسی از تازه‌کار تا عکاسان حرفه‌ای، افراد نیازمند به انواع عدسی و عینک، تجهیزات نیمه هادی، اسکنر، پرینتر و … از خدمات برند نیکون بهره‌مند می‌شوند.

نقاط ضعف کمپانی یا عواملی که باید تقویت شوند

عدم توازن میان عملکرد طراحان و بازخورد مشتریان

یکی از ویژگی‌های شاخص نیکون مهندسی قوی، تحقیقات وسیع و پیشرو بودن در امر طراحیست. در همین رابطه مهندسین و طراحان این مجموعه همه مشکلات را بررسی کرده و راه حلی برای آن پیدا می‌کنند. اما زمانی که نیاز به تجارب کاربری مشتریان است از آن بهره چندانی نمی‌برند. در همین رابطه می‌توان عدم درک نیازهای مشتری یا دخیل نکردن تجارب آنان در مرحله طراحی را از نقاط ضعف نیکون دانست. توجه داشته باشید این مورد با «تمرکز بر روی مشکلات سطح پایین» به عنوان یک ویژگی خوب مجموعه متفاوت است.

سرعت کم نوآوری برند نیکون
برای شرکتی در حد و اندازه‌های نیکون که در بازاری رقابتی با شرکت‌هایی درنده‌خوی در نوع خود حضور دارد، لازم است تا هم سرعت اختراع محصولات یا آپشن‌های جدید زیاد باشد و هم سرعت تکرار آن‌ها! اگر مورد دوم را تحقق یافته‌بدانیم، در مورد اول نیکون نمره قبولی را نگرفته‌و در رقابت از سایرین عقب می‌افتد.

عدم رعایت قانون پارتو
پیشتر به عنوان نقطه قوت این مجموعه گفتیم که به همه مشتریان خود توجه می کند. اما اینجا به عنوان یک نقطه ضعف باید بگوییم که این رعایت، وزن داشته و بیشتر توجه برند نیکون معطوف عکاسان حرفه‌ایست. طبق قانون پارتو ۲۰ درصد فعالیت‌ها باید منجر به کسب ۸۰ درصد درامدها شود که در نیکون برعکس است. توجه به عکاسان حرفه‌ای و وجود آپشن‌هایی روی دوربین‌ها که برای کاربر معمولی مهم یا قبل فهم نمی‌باشد سبب شده‌تا به حجم بزرگی از مشتریان این بازار آنچنان که باید توجه نشود.

فرصت ها یا راه‌هایی برای افزایش بازدهی

پتانسیل بالای بازار فناوری‌های اپتیکی
چنانچه به پیرامون خود نگاه کنیم، در محصولات متعددی رد فناوری‌های اپتیکی را می‌بینیم. فناوری‌هایی که از قضا در دوران گسترش خود بوده و میزان نیاز به آن‌ها سیری صعودی را می‌پیماید. از آنجایی که نیکون دارای تیم‌های تحقیقاتی قدرتمندی در این زمینه است، پیش بینی می‌شود در بازار فردای این محصولات نقشی پررنگ تر از سایر رقبا ایفا کند.

تصویربرداری پزشکی
با مقایسه تجهیزات امروز یک بیمارستان با تجهیزات به روز و ادواتی که دو دهه پیش استفاده می‌کرده است، به خوبی می توانیم نقش تکنولوژی های نوری یا اپتیکی را در تصویربرداری‌های پزشکی ببینیم. این فناوری ها علاوه بر حوزه درمان در امر تشخیص، تحقیق و آموزش هم کاربردهای فراوانی داشته که پای گذاردن برند نیکون در این عرصه می تواند به پیشروی و کسب درآمدهای شایان توجهی در آینده ایشان منتهی شود.

روابط خوب با ذینفعان

نیکون در رقابت با غول‌های تجاری دنیا و حتی خود ژاپن همیشه در موضع ضعیف‌تری قرار داشته است. اما با این حال همواره سود خوبی به سهامداران خود رسانده و بدین ترتیب سرمایه‌گذاری روی سهامش توسط دیگران را به امری مطلوب برای ایشان تبدیل کرده است. از سویی دیگر بواسطه برنامه‌های عام المنفعه نظیر بورسیه تحصیلی بچه‌های محروم یا کمک به افراد آسیب دیده در اثر فجایع طبیعی از احترام زیادی نزد عموم مردم برخوردار است.

تهدیدات یا مسائلی که برند نیکون باید نگرانشان باشد

افزایش تعداد رقبا
اگرچه کمپانی سازنده دوربین عکاسی نیکون شرکتی قدیمیست اما در این راه نام‌های قدر دیگری نظیر Canon، Casio، Kodak، Panasonic و Olympus وجود دارند که گوی سبقت را در زمینه‌هایی از این مجموعه دزدیده و فروششان را به طرز قابل توجهی تحت الشعاع قرار داده است. از همین روی نیکون باید تمهیدات ویژه‌ای برای داشتن رقابتی سالم با برندهای مذکور در نظر بگیرد.
تغییر روند کسب و کار
این تهدید را برند نیکون یک بار تجربه کرده است. جایی که در اواخر دهه ۸۰ میلادی با اصرار بر حفظ یکپارچگی لنزهای جدید با دوربین‌های قدیمی و تولید لنزهای فوکوس اتوماتیک بر پایه بدنه باعث شد بسیاری از عکاسان حرفه‌ای به‌ ویژه در حوزه عکاسی ورزشی به دوربین‌های کنون روی بیاورند.
گاهی تولید یک محصول عمر خاصی داشته که به منظور از دست نرفتن بازار در عین ارتقاء آن باید به فکر یک نقشه پشتیبان بود. با توجه به اینکه در آینده ای نچندان دور محصولی مثل اسمارت فون‌هایی با دوربین‌هایی بسیار قوی جای دوربین‌های حرفه‌ای امروزی را اشغال می‌کند، برند نیکون نیز باید به آن سمت حرکت کرده یا محصولی با قابل رقابت با نمونه مذکور تولید کند.

عدم رعایت اخلاق حرفه‌ای

نیکون در موارد متعددی به نقض قوانین رقابتی متهم شده‌که در این مسیر حتی جریمه هم اثر کافی را نگذاشته است. وجود چنین اتهاماتی و تکرار آن‌ها موجب ایجاد تصویر منفی از این برند در ذهن مخاطب می‌شود.

سخن پایانی

چرا باید دوربین نیکون بخریم؟

• کارایی بهتر در نور کم نسبت به سایر رقبا
• زیاد بودن نقاط فوکوس در دوربین عکاسی نیکون در مقایسه با سایر برندها حتی در محصولات میان‌رده
• پوشش فضایی بیشتر توسط فلش این دوربین‌ها در قیاس با کالاهای رقیب
• بزرگتر بودن سنسور APS-C به کار رفته‌در این دوربین‌ها که به بالا رفتن کیفیت عکس منجر می‌شود.
• امکان تگ کردن مشخصات مناطق جغرافیایی به کمک GPS نیکون در برخی مدل‌ها