راهنمای خرید لنز دوربین

چه لنزی بخریم ؟ – راهنمای خرید لنز دوربین | یک عکاس حرفه‌ای را می‌توان فردی علاقه‌مند به این حرفه دانست که در بوته سال‌ها تجربه‌اندوزی و برداشتن هزاران تصویر در کنار جمع‌آوری انواع و اقسام دوربین‌ها، لنزها و سایر تجهیزات مرتبط با عکاسی پخته شده است.

برای این افراد سخن گفتن از اینکه چه دوربینی برایشان مناسب بوده یا  لزوم استفاده از راهنمای خرید لنز دوربین اضافه‌گوییست ، چرا که بواسطه تجربه و تجهیزاتی که بدان اشاره شد، همینک به خوبی می‌دانند چه وسیله‌ای برای آنان کارآمد بوده، به چه چیزی نیاز دارند یا لازم است در چه مسیری هزینه کنند!

این در حالیست که عکاسان کم تجربه‌تر یا حداقل آن‌هایی که در پی قدم گذاشتن در شاخه‌های جدیدی از عکاسی هستند همواره با این سوال دست به گریبانند که چه دوربین یا لنزی برایشان مناسب است! در همین رابطه ما قصد داریم تا در یادداشت راهنمای خرید لنز دوربین به این نکته پرداخته و نکاتی مفید به مخاطبین خود ارائه دهیم. پس چنانچه در پی راهنمای خرید لنز دوربین هستید با ما تا انتها همراه باشید.

چرا باید لنزهای مختلف را شناخته و به چه دلیل نیازمند تغییر یا تقویت آن‌ها هستیم؟

برای پاسخ به این سوال تصمیم گرفتم از یک تصویر استفاده کنم. این عکس که بسیار هم نزد عکاسان یا علاقمندان به این حرفه و هنر دست به دست شده توسط«دن وژتک» (Dan Vojtěch) عکاس اهل جمهوری چک و عکاس رسمی کمپانی ردبول گرفته شده است. وی در این سلسله عکس‌ها سعی بر این داشته که تفاوتی که فاصله کانونی یک عدسی روی تصویر سوژه می‌گذارد را نشان دهد. در این تصاویر که تقریباً در یک زمان گرفته شده‌اند، نه سوژه تغییر کرده و نه دوربین! اما همانطور که می‌بینیم تغییر لنز (تغییر فاصله کانونی) سبب شده است تا خروجی آن‌ها تفاوت‌های چشمگیری داشته باشند. با توجه به همین مثال ساده اینک می‌دانیم چرا باید لنز مناسب کاری که می‌خواهیم انجام بدهیم (مثلاً انداختن تصاویر پرتره‌ای) را شناخته و گزینه اصلح را انتخاب کنیم.

به عبارتی دیگر، در پاسخ به سوال فوق باید بگوییم با توجه به متفاوت بودن ماهیت تصاویر مختلف، فاصله تا سوژه، اندازه تصویر، تفاوت نور محیط و … نمی‌توانیم هم از یک لنز واحد استفاده کرده و هم نتیجه‌ای فوق العاده از همه آن‌ها بگیریم. به همین دلیل ابتدا باید لنزهای مختلف را بشناسیم تا بتوانیم با توجه به هدفمان از برداشتن یک عکس، یکی از آن‌ها را برگزینیم.

پرواضح است که به دلیل اینکه بسیاری از لنزهایی که اینک در دسترسمان هستند توان برآورده کردن خواسته‌های عکاسی ما را ندارند ملزم به تغییر آن به نمونه‌ای بهتر یا منطبق‌تر با خواسته‌هایمان بوده و باید آن‌ها را تقویت کنیم. برای این کار لازم است تا با لنزهای حرفه‌ای عکاسی، حداقل نمونه های موجود در کشورمان آشنا شویم، اما پیش از آن اشاره به چند اصطلاح و ارائه تعریف مختصری از مفاهیم دنیا دوربین و لنزها خالی از لطف نیست.

مفاهیم مورد نیاز برای اینکه بدانیم چه لنزی بخریم ؟!

در مبحث چه لنزی بخریم ، مفاهیمی که در این بخش به آن‌ها اشاره می‌کنیم در یادداشت‌های جداگانه‌ای هم مورد شرح و بررسی قرار گرفته‌اند. با این حال به دلیل اینکه ممکن است در این یادداشت به آن‌ها اشاره شده و برخی با این مفاهیم آشنا نباشند تصمیم گرفتیم تعریفی کوتاه از هریک داشته باشیم.

لنز کیت

«کیت» نام یک لنز خاص نیست، بلکه به لنزهایی گفته می‌شود که به هنگام خرید یک دوربین با قابلیت تعویض عدسی روی آن‌ها قرار داشته؛ حال به صورت قطعه‌ای داخل جعبه دوربین و یا به صورت جداگانه به خریداران عرضه می‌شوند.

این لنزها معمولاً خیلی گران نیستند تا بهای اولیه دوربین زیاد نشود، به صورت جداگانه هم می‌توان آن‌ها را خرید اما به طور کلی لنزهایی آنچنان قدرتمند و تخصصی نیستند. شاید بتوان خالی نبودن بدنه دوربین را مهمترین دلیل ارائه این لنزها با توانایی‌های متوسط و عمومی دانست.  لنزهای کیت معمولاً از نوع زوم هستند که می‌توانند قابلیت‌هایی مشابه عدسی‌های عریض متوسط یا تله‌فوتوی میانی را در اختیار کاربر قرار دهند.

لنز زوم

به طور خلاصه لنزی که دارای بیش از یک فاصله کانونی است را لنز زوم می‌نامند. این لنزها بواسطه اینکه در بطن خود قابلیت تغییرات مکانیکی و جابجایی اجزای مؤثر روی فاصله کانونی را دارند، قادرند تا هم از فاصله نزدیک و هم از دور عکسبرداری کرده اما کار با آن‌ها مهارت بالایی می‌طلبد.

تنظیم میزان زوم در این محصولات از طریق حلقه‌ای که بر روی استوانه لنز قرار دارد انجام شده و با چرخاندن آن فاصله کانونی لنز تغییر می‌کند. در همین رابطه هرچه فاصله کانونی یا Focal length لنز کمتر باشد، لنز زاویه دید بازتری داشته و برای عکاسی از مناظر یا عکاسی معماری مناسب است. از طرفی دیگر هر چقدر این فاصله بیشتر باشد زاویه دید کوتاه ‌تر و جهت عکسبرداری از سوژه‌های دور بهتر انجام می‌گیرد.

لنز پرایم

در نقطه مقابل لنزهای زوم، لنزهای پرایم را داریم. محصولاتی که فاصله کانونیشان ثابت بوده و به همین دلیل هم معمولاً دارای جثه کوچکتری نسبت به نمونه‌های زوم هستند. شاید وجود لنزی با قابلیت تغییر فاصله کانونی در نگاه اول برای عکاسان جذاب‌تر بیاید، اما از آنجایی که نمونه‌های پرایم به صورت تخصصی برای یک کار طراحی و ساخته شده‌اند، بسیاری از متخصصین این حوزه ترجیح می‌دهند از آن استفاده کنند تا علاوه بر وزن کمتر، کاهش دردسرهای تنظیم، سرعت بیشتر و کیفیت اپتیکال بالاتر، هزینه کمتری نیز صرف خرید آن کنند.

دیافراگم

چنانچه به چشم خود در آینه نگاهی بیاندازید، خواهید دید که با کم و زیادتر شدن نور اندازه مردمک آن تغییر می‌کند؛ تغییری که در چشمان جانورانی نظیر گربه‌ها بسیار محسوس بوده و سبب می‌شود تا چشم این موجودات از یک خط افقی در طول روز به یک دایره بزرگ در شب تبدیل شود.

در ادامه راهنمای خرید لنز دوربین ، دیافراگم در تعریفی ساده در حقیقت همین دریچه متغیر چشم است که در لنزها سازوکاری مکانیکی دارد. دریچه دیافراگم لنز تعیین کننده مقدار نور ورودی به دوربین بوده که هرچه بازتر باشد امکان ورود نور بیشتر به دوربین نیز فراهم شده‌و عکاسی در نور کم آسان‌تر می گردد. طبیعتاً با افزایش نور این اندازه کوچکتر می‌شود. لازم به ذکر است دیافراگم تعیین کننده عمق تصویر نیز بوده و با باز و بسته شدن تأثیر معکوس روی عمق می‌گذارد. (منظور از عمق وضوح پس زمینه سوژه اصلی می‌باشد)

دیافراگم روی لنزها به صورت f-Number (مثلاً f/1.8)  نمایش داده شده که هرچه عدد مورد نظر کوچکتر باشد به معنی وجود دیافراگمی بزرگتر است.

فاصله کانونی

فاصله کانونی یک لنز معیاری برای تعیین میزان همگرایی یا واگرایی پرتوهای نور می‌باشد. این فاصله در حقیقت اختلاف میلیمتری بین مرکز نوری و حسگر دوربین بوده، زمانی که لنز روی بی نهایت فوکوس می‌باشد. هرچه این فاصله کمتر باشد، قدرت و تمرکز نور بیشتر است و بالعکس! این پارامتر که حکم چشم دوربین را داشته و زاویه دید دوربین را تعریف می‌کند عاملی برای جایگیری لنزها در یکی از ۳ دسته زیر می‌باشد:

• واید یا زاویه دید عریض با فاصله کانونی کمتر از ۵۰ میلیمتر که باعث کوچک نمایی تصویر می‌گردد.
• نرمال یا زاویه دید متوسط با فاصله کانونی بین ۵۰ تا ۵۵ میلیمتر که اندازه‌ای طبیعی از سوژه به ما می‌دهد.
• تله فتو یا زاویه دید بسته‌با فاصله کانونی بیش از ۵۵ میلیمتر که سبب بزرگنمایی تصویر می‌شود.

فواصل کانونی با یک عدد یا بازه‌ای از اعداد در کنار واحد آن یعنی mm روی لنزها نمایش داده‌می‌شوند (مانند۲۴-۱۰۵mm  ).

راهنمای خرید لنز دوربین؛ چه فواصلی برای چه نوع عکسی مناسب است؟

تاثیر علائم روی لنز در پاسخ به این سوال که چه لنزی بخریم !

به جز دیافراگم و فاصله کانونی که با آن‌ها آشنا شدیم، روی یک لنز اعداد و حروفی را مشاهده می‌کنیم که گاهاً در برندهای مختلف از استانداردهای گوناگونی هم پیروی کرده و هریک دارای معانی خاصی می‌باشند. برای آشنایی بیشتر با این علائم پیشنهاد میکنم مطلب
علائم روی لنز دوربین را مطالعه فرمایید.

راهنمای خرید لنز دوربین

ما تا اینجای مطلب راهنمای خرید لنز دوربین به بررسی مفاهیمی که در تهیه لنز مهم بوده و باید آن‌ها را بدانیم پرداختیم. در ادامه با بررسی سرفصل‌هایی مهم و طرح سوالاتی بنیادین به تشریح این مطلب می‌پردازیم که دقیقاً چه لنزی را باید بخریم و در راه خرید کدامیک نباید هزینه کنیم!

از آنجایی که پاسخ به این سوالات بسیار به سلیقه کاربر بستگی داشته و هرکس بنا به سطح نیاز، مهارت و تجهیزات فعلی خود در پی خرید محصول خاصیست، بهترین راهنمای خرید لنز دوربین پاسخ‌هاییست که خود به این سوالات می‌دهید.

چقدر بودجه برای خرید لنز در نظر گرفته‌ایم؟

چنانچه برای خرید لنز هیچ محدودیت مالی وجود نداشت، احتمالاً همه عکاسان انباری بزرگ از لنزهای متنوع از برندهای مختلف داشتند که هریک برای کار خاصی مناسب بود؛ اما نکته اینجاست که این محدودیت مالی وجود داشته و برماست که با پولی محدود بهترین گزینه ممکن را انتخاب کنیم. ما باید به این سوال که چه لنزی بخریم تنها یک پاسخ بدهیم. شاید همانند مبحثی که در قیمت لنز دوربین موبایل داشتیم تنها توجه به همین یک عامل و پاسخ به همین یک سوال بسیاری از کاندیدهای خرید را حذف کند. با این حال معمولاً در زمانی که قصد کم هزینه کردن را داشته باشیم باید به سراغ محصولاتی برویم که چند ویژگی متفاوت را در خود داشته و بتواند نیازهای بیشتری از ما را برآورده سازد، مثلاً یک لنز زوم!

به دنبال محصولات چه برندی هستید؟

معمولاً لنزهای دوربین عکاسی نیکون ، کانن، سونی، سیگما و تامرون به عنوان لنزهای مطرح دنیای عکاسی شناخته می‌شوند. این محصولات به دلیل کیفیت بالایی هم که دارند معمولاً از عناوین دیگر گرانتر به فروش می‌رسند. استفاده از محصولات هریک از این عناوین مطلوب می‌باشد اما بهتر این است که لنز و دوربینتان از یک نوع باشند تا ضمن همخوانی بیشتر، از سرعت (فوکوس خودکار) بالاتر عکاسی و افت قیمت کمتر لنز هم منتفع شوید.

از چه سوژه‌هایی قرار است عکس بگیرید؟

در ادامه مبحث چه لنزی بخریم ، سخت افزار مورد نیاز برای عکس انداختن از یک سوژه ورزشی در حال حرکت، یک ساختمان، پرتره‌ای آتلیه‌ای یا حشره‌ای روی یک برگ یکسان نبوده و هریک لنز مخصوص خود را می‌طلبد (به ترتیب لنز سوپر تله فوتو، زوم واید، پرایم ۵۰ میلیمتری و ماکرو).

به همین منظور در بدو تدوین راهنمای خرید لنز دوربین خود مشخص کنید که از چه سوژه‌هایی قرار است عکس بیاندازید یا اصولاً با دوربین خود چه کاری می‌خواهید انجام بدهید. در پی پاسخ این سوال باز هم گزینه‌ها محدودتر خواهند شد. سوژه همیشه در درجه اول اهمیت قرار دارد. هنگامی که بدانید قرار است از چه چیزی عکس بگیرید، می توانید بهترین لنز را برای کارتان انتخاب کنید.

بحث سوژه را می‌توان به زوم یا پرایم بودن لنز هم تعمیم داد. مثلاً اگر شما یک عکاس مراسم عروسی هستید، برای شما راحت تر است که در مواقع نیاز از یک فاصله کانونی واید به یک تله فوتو زوم کنید، تا این که لنز دوربین را عوض کنید. این در حالیست که اگر یک عکاس منظره هستید، استفاده از یک لنز زوم واید برای کادربندی دقیق صحنه راحت‌تر است از اینکه لنزهای پرایم (فاصله کانونی ثابت) را عوض کنید.

توجه به کراپ سنسور و فول فریم بودن دوربین

دو لنز ۳۵mm f/1.4 را در نظر بگیرید که یکی فول فریم و دیگری کراپ سنسور است. با وجود اینکه این دو محصول ویژگی‌های فنی مشترکی دارند اما شاید اندازه نمونه فول فریم (حداقل طول آن) دو برابر لنز کراپ سنسور باشد. در اینجا زمانی که شما یک لنز کراپ سنسور می‌خرید، هزینه کمتری صرف کرده و محصول مورد نظر هم حجم و وزن کمتری دارد، اما فراموش نکنید که اگر فردا بدنه‌ای فول فریم بخریم دیگر نمی‌توانیم از این لنز روی آن استفاده کنیم. به همین منظور بد نیست در ابتدا نیم نگاهی به احتمالات و امکان خرید بدنه‌های دیگر هم داشته باشیم یا از ابتدا تا انتها تنها با یک بدنه پیش برویم.

توجه به وزن و اندازه

در ادامه مبحث راهنمای خرید لنز دوربین چنانچه بخواهید لنزهای پرشماری را برای مدتی طولانی حمل کرده، آن هم در شرایطی که می‌دانیم نگهداری از آن‌ها چقدر مهم و حساس است، گِرم به گِرم این محصولات برای شما سنگین خواهد بود. پس قبل از خرید به وزن و اندازه آن‌ها توجه کنید. فراموش نکنید که لنزهای کوچکتر دارای فیلترهای کوچکتر و به تبع آن ارزان‌تر هم هستند. پس اگر از فیلترها عکاسی زیاد استفاده می‌کنید، لنزهای کوچک را فراموش نکنید.

پولدارها جنس ارزان می‌خرند!

شاید شما هم این ضرب‌المثل را شنیده‌باشید که «آنقدر پولدار نشده‌ام که جنس ارزان بخرم»! این جمله بدین معنا که جنس ارزان به دلیل نامرغوبی زود به زود خراب شده‌و تنها یک آدم پولدار قادر به جایگزین کردن مستمر آن است.

در همین رابطه اگر می‌خواهید زود به زود لنزهایتان خراب نشده یا با کم و کاستی‌هایی که حداقل نسبت به نمونه‌های گران تر خود دارند شما را اذیت نکنند، در این مورد صرفه‌جویی به خرج ندهید. لنزهای ارزان موتورهای فوکوس خودکار نامرغوب تری نسبت به نمونه‌های گران دارند، پس کندتر و پر سر و صداتر هستند. این در حالیست که لنزهای ارزان خوب هم مهر و موم نشده، پس در شرایط بد آب و هوایی یا گرد و خاکی ممکن است آسیب بیشتری ببینند.

این اطلاعات به صورت مستمر به روز می‌شوند، با این حال اکنون تا حدی می‌دانیم که باید چه لنزی بخریم !